Rozpoczęcie nauki jazdy konnej to wspaniała przygoda. Przez kolejne lata zdobywamy coraz większe doświadczenie oraz nabieramy ochoty na dalszy, czasem sportowy rozwój. Zanim jednak rozpoczniemy nasze stary w zawodach jeździeckich potrzebujemy zdobyć odpowiednie certyfikaty tj. odznaki jeździeckie, które pokazują na jakim poziomie zaawansowania w jeździe konno jesteśmy.

Poniżej przedstawię Wam odznaki jeździeckie, które możesz zdobyć, rozpoczynając od początkowej odznaki "Jeżdżę Konno", a wraz rozwojem swoich umiejętności sięgnąć po ostatnią "Złotą odznakę".

ODZNAKA ‘”JEŻDŻĘ KONNO”

1. Minimalny wiek egzaminowanego: 6 lat. (wg rocznika urodzenia)
2. Egzamin składa się z dwóch części
   
   

A. Opieka stajenna – zadania :

• Podejdź do konia i nałóż kantar. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Wyprowadź konia z boksu i przywiąż bezpiecznym węzłem. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Wyczyść kopyta. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Wyczyść konia. Wymień podstawowy sprzęt służący do pielęgnacji konia i opisz czynności, które wykonujesz.
• Wskaż następujące części ciała konia: kłąb, lędźwie, słabiznę, staw barkowy, ramię, łokieć, przedramię, nadgarstek, guz biodrowy, guz kulszowy, udo, kolano, podudzie, staw skokowy, nadpęcie, staw pęcinowy, pęcinę, koronkę, kopyto, strzałkę, kasztany, ostrogi, sanki, ganasze, potylicę, mostek.
• Przynieś i załóż ogłowie wędzidłowe. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień najważniejsze części ogłowia wędzidłowego.
• Zademonstruj poprawne dopasowanie ogłowia. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Przynieś siodło i osiodłaj konia. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień części siodła sportowego.
• Załóż ochraniacze. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień kilka rodzajów ochraniaczy
• Wyprowadź konia ze stajni i zawróć. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Przygotuj konia do wsiadania i wsiądź. Dopasuj długość puślisk i podciągnij popręg. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Zsiądź z konia. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Rozsiodłaj konia. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Zdejmij ogłowie i nałóż kantar. Opisz czynności, które wykonujesz.
• Załóż derkę. Opisz czynności, które wykonujesz. Wymień kilka rodzajów derek.
  
  

 B. Pokazanie na koniu podstawowych elementów :

• Jazda w zastępie w stępie i w kłusie z utrzymaniem stałych odległości między końmi
• Kłus anglezowany, zmiana nogi w kłusie, półsiad w kłusie
• Zagalopowanie na prawidłową nogę, galop w półsiadzie
• Przejścia: stęp-kłus / kłus-galop / galop-kłus / kłus-stęp /
• Zatrzymanie ze stępa.
• Przejazd przez trzy drągi ustawione na stęp.
• Przejazd przez trzy drągi ustawione na kłus.
• Wykonanie następujących figur na ujeżdżalni: - Wolta - Półwolta - Zmiana kierunku przez ujeżdżalnię lub pokazanie na czworoboku (zał. 1 - program dostępny na stronie www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie ) >>>

Oceną za każdą część egzaminu jest „zaliczony” lub „niezaliczony.

Niezdany egzamin może być zdawany powtórnie w następnym dogodnym terminie.

BRĄZOWA ODZNAKA JEŹDZIECKA

1. Minimalny wiek egzaminowanego: 7 lat. (wg rocznika urodzenia)
2. Warunkiem przystąpienia do egzamin jest posiadanie odznaki Jeżdżę Konno.
3. Egzamin składa się z dwóch części:
   
   

A. Część praktyczna:

• pokazanie na czworoboku (program dostępny na stronie www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie) podstawowych trzech chodów konia w prawidłowym dosiadzie i z prawidłowym użyciem pomocy.

Obowiązują ogólne zasady z przepisów dyscypliny ujeżdżenia.

Wykroczenie konia czterema kończynami poza czworobok lub trzeci błąd w programie eliminują z egzaminu.

• pozytywne zaliczenie części ujeżdżeniowej jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do części skokowej, podczas której należy oddać 6 skoków przez przeszkody maksymalnie o wysokości 70 - 75 cm, w tym skok z kłusa przez przeszkodę ze wskazówką, wysokość przeszkód dla kuców maksymalnie 60 cm. Przejazd zakończony jest obowiązkowym przejściem do kłusa, a następnie stępa i opuszczeniem parkuru w stępie.
  
  Wzory parkurów dostępne są na stronie www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie.

Trzecie nieposłuszeństwo konia/ kuca, upadek jeźdźca lub konia/ kuca oraz brak panowania nad koniem/ kucem – eliminują z egzaminu.

Podczas egzaminu w części ujeżdżeniowej stosuje się kiełzna zgodne z regulaminem krajowym dyscypliny ujeżdżenia (strona pzj.pl), w części skokowej dopuszcza się jedynie kiełzna wędzidłowe zgodne z regulaminem dyscypliny skoków przez przeszkody (strona pzj.pl). Dopuszczalne jest użycie wodzy pomocniczych: wytoka lub wypinaczy, ochraniaczy i jazda z batem, zgodnie z przepisami dyscyplin. Nie jest dozwolone użycie ostróg.

Z egzaminu praktycznego (z części odpowiadającej uprawianej dyscyplinie) na Odznakę Brązową zwalniani są zawodnicy posiadający dowolną klasę sportową, a także z części skokowej egzaminu osoby mające zdany skokowy egzamin licencyjny.

1. część teoretyczna - zagadnienia :
   
   

• zachowanie konia;
• prawidłowe zachowanie się przy koniu i podstawy pielęgnacji;
• podstawy żywienia i technika żywienia;
• podstawy zdrowia konia;
• podstawy eksterieru, maści i odmiany;
• podstawy teorii jazdy konnej;
• dosiad;
• rodzaje pomocy;
• podstawowe figury na ujeżdżalni;
• zasady zachowania na ujeżdżalni;
• sprzęt jeździecki i strój do jazdy.
  
  

Obowiązuje znajomość pytań egzaminacyjnych – wykaz dostępny jest na stronie www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie. Egzamin teoretyczny przeprowadza się z zakresu pytań egzaminacyjnych.

Dla zdających do 11 roku włącznie obowiązuje ograniczona liczba pytań.

Oceną za każdą część egzaminu jest „zaliczony” lub „niezaliczony.

Niezdany egzamin może być zdawany powtórnie w następnym dogodnym terminie. Dopuszcza się poprawkę z jednej części egzaminu (skoki albo teoria).

SREBRNA ODZNAKA JEŹDZIECKA

1. Minimalny wiek egzaminowanego: 9 lat (wg rocznika urodzenia)
2. Egzamin składa się z dwóch części:
3. część praktyczna:
   
   

• część ujeżdżeniowa – wykonanie czworoboku klasy P (dostępny na stronie www.pzj.pl w zakładce System Szkolenia / Odznaki Jeździeckie). Niedopuszczalne jest używanie jakichkolwiek wodzy pomocniczych.

Obowiązują ogólne zasady z przepisów dyscypliny ujeżdżenia.

Nie zaliczona część ujeżdżeniowa egzaminu powoduje nie dopuszczenie do zdawania części w skokach.

Wykroczenie konia czterema kończynami poza czworobok lub trzeci błąd w programie eliminują z egzaminu.

• część skokowa – pokonanie 7 skoków o wysokości 80-85 cm (w tym jeden szereg dwuczłonowy) Kuce – wysokość przeszkód maksymalnie 70 cm. Obowiązuje dosiad skokowy. Przejazd zakończony jest obowiązkowym przejście do kłusa, a następnie stępa i opuszczeniem parkuru w stępie.

Wzory parkurów dostępne są na stronie www.pzj.pl w zakładce System Szkolenia / Odznaki Jeździeckie.

Drugie nieposłuszeństwo konia/ kuca, upadek jeźdźca lub konia/ kuca oraz brak panowania nad koniem/ kucem - eliminują z egzaminu. Obowiązują ogólne zasady z przepisów dyscypliny skoki przez przeszkody. Podczas egzaminu w części ujeżdżeniowej stosuje się kiełzna zgodne z regulaminem krajowym dyscypliny ujeżdżenia, w części skokowej dopuszcza się jedynie kiełzna wędzidłowe zgodne z regulaminem dyscypliny skoków przez przeszkody. Dozwolone jest użycie ochraniaczy i jazda z batem. Użycie ostróg jest dopuszczalne za zgodą komisji egzaminacyjnej.

Z egzaminu praktycznego (z części odpowiadającej uprawianej dyscyplinie) na Odznakę Srebrną zwalniani są zawodnicy posiadający aktualną klasę sportową, a z części skokowej egzaminu także osoby mające zdany skokowy egzamin licencyjny.

1. część teoretyczna – zagadnienia :

• rozszerzone wiadomości z pielęgnacji, żywienia i zdrowia koni;
• rozszerzone wiadomości z teorii jazdy konnej;
• chody koni;
• opis stosowanych pomocy podczas wykonywania poszczególnych ćwiczeń;
• figury na ujeżdżalni;
• podstawy teorii skoków przez przeszkody;
• zasady jazdy w terenie;
• pierwsza pomoc.

Obowiązuje znajomość pytań egzaminacyjnych – wykaz dostępny jest na stronie www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie.

Pytania na egzaminie teoretycznym – min. 3 pytania z powyższych tematów.

Oceną za każdą część egzaminu jest „zaliczony” lub „niezaliczony” Niezdany egzamin może być zdawany powtórnie w następnym dogodnym terminie. Dopuszcza się poprawkę z jednej części egzaminu (skoki albo teoria).

ZŁOTA ODZNAKA JEŹDZIECKA

1. Minimalny wiek egzaminowanego: 12 lat (wg rocznika urodzenia)
2. Egzamin składa się z dwóch części:
3. część praktyczna
   
   

• część ujeżdżeniowa - Program na ZOJ dostępny na stronie PZJ www.pzj.pl w zakładce Szkolenia / Odznaki Jeździeckie. Obowiązują ogólne zasady z przepisów dyscypliny ujeżdżenia.

Nie zaliczona część ujeżdżeniowa egzaminu powoduje niedopuszczenie do zdawania części w skokach.

Z egzaminu praktycznego w części ujeżdżeniowej zwalniani są zawodnicy posiadający aktualną II klasę sportową w ujeżdżeniu lub w wkkw.

• część skokowa – pokonanie parkuru składającego się z 8 przeszkód, w tym jeden szereg dwuczłonowy i linia. Wysokość przeszkód 100 cm i szerokości max. 110 cm. Dla kuców wysokość przeszkód do 90cm i szerokości max 100 cm. Ocenie podlega dosiad i oddziaływanie jeźdźca, wyczucie tempa i dystansu, a także sposób pokonywania przeszkód.

Drugie nieposłuszeństwo konia/ kuca, upadek jeźdźca lub konia/ kuca - eliminują z egzaminu.

Podczas obu części egzaminu praktycznego wymagana jest jazda na kiełźnie. Dozwolone jest użycie ochraniaczy, ostróg i jazda z batem.

Z egzaminu praktycznego w części skokowej zwalniani są zawodnicy posiadający aktualną klasę III sportową w skokach lub w wkkw.

1. część teoretyczna – rozbudowane zagadnienia z brązowej i srebrnej odznaki rozszerzone o teorię sportu i historię jeździectwa (wg. książki „Akademia Jeździecka”). 11 Egzamin teoretyczny – pytania na egzaminie teoretycznym - min. 3 pytania z powyższych tematów.

Oceną za każdą część egzaminu jest „zaliczony” lub „niezaliczony”.

Niezdany egzamin może być zdawany powtórnie w następnym dogodnym terminie.

tekst: Agnieszka Karaszewska

Macie ochotę na więcej? Klikniknij tu >>>> i przeczytaj kolejne artykuły jeździeckie! :)